Met de twijfels die de gemeente Maastricht en de provincie Limburg hebben over de trambaan Maastricht-Hasselt treinstation in verband met de hoge kosten van een overbrugging over de Maas koersen deze bestuurslagen op een beslissing aan waar de Engelsen wel eens over zeggen: Penny wise but pound foolish.
40 miljoen lijkt een hoop geld voor een overbrugging over de Maas, maar als je een trambaan niet aanlegt volgens het knoop tot knoop principe maak je het OV systeem in de beginfase al tot een project dat voor de reiziger onvoldoende interessant is. Dit komt omdat je lijn maar in één bepaalde richting voldoet aan de reiziger. Van knoop zoals een station naar een bestemming. Alleen de trambaan richting het centraal station van Hasselt voldoet dus.
Dat de lijn wel naar het centrum van Maastricht gaat lijkt een zege, maar je moet je naast de tram een busdienst in stand houden wat de operatie duurder maakt. De dienstregeling wordt dus complexer. Een ontwikkeling die het dure OV sowieso niet kan gebruiken.
Wil de reiziger het OV gebruiken dan zal de dienstregeling zeer simpel moeten zijn, hoog frequent en makkelijk op de bestemmingen kunnen komen. Door afgeschrikt te worden door de kosten van een overbrugging van de Maas los je ook geen structureel probleem op van congestie, fijnstof en parkeren en blijft daarmee de stad Maastricht onvoldoende bereikbaar. De kosten worden dan hoger maar vallen dan in een ander potje.
De stad Maastricht en de provincie Limburg zijn echter ook niet de enigen die deze kapitale fout gaan maken. De Metropool Regio Amsterdam (MRA) heeft er ook een handje van om lijnen niet van knoop tot knoop te maken. Metrostation Isolatorweg is een isolaat eindpunt op een nietszeggend industrieterrein dat maar op bepaalde tijden in de week activiteit kent en dan komen de mensen vooral met de auto.
Eindpunt Westwijk in Amstelveen is zo’n andere slordige beslissing om als eindpunt te maken terwijl niet veel verder Schiphol Oost en Schiphol centrum liggen. Omdat de lijn naar Westwijk stopt op een nietszeggende eindpunt blijft voor veel reizigers de auto nog steeds het vervoersmiddel om naar Schiphol Oost dan wel Schipholcentrum te reizen vanuit Amstelveen. Om in de traditie te blijven heeft de MRA ook nieuwe plannen voor een oost-west metroverbinding. Van niets naar niets.
De reiziger zal dus het OV pakken als de lijnen veel beter gemaakt worden met de regel die ik hanteer. Een lijn moet altijd van knooppunt naar knooppunt. Dit om makkelijk door te reizen. Om naar een fijn- of grofmazig netwerk of een knooppunt zelf te gaan omdat dit een eindbestemming is (TOD). Daarmee krijgt de lijn een betere bezettingsgraad en is de dienstregeling veel eenvoudiger en daarmee aantrekkelijker voor de automobilist.
Dus leg die brug over de Maas aan naar het station Maastricht. Trek de sneltramlijn van Westwijk naar Schiphol en ga die cirkellijn afmaken. Maak dan ook gebruik van deze verbetering om de lijnen om te zetten naar een metro. Gelukkig worden fouten ook goed gemaakt. Treinstation Lelystad heeft een verbinding met Zwolle en daarmee wint de lijn aan populariteit bij steeds meer reizigers.
Dit artikel is in geredigeerde vorm geplaatst in OVPro magazine op 9 maart 2015
